Post by Admin on May 14, 2021 16:24:05 GMT
Euro 1964: Španci pred Francovim očima svrgnuli Sovjete sa trona
Drugo po redu Europsko prvenstvo, tada još poznato pod nazivom Kup Nacija, odigrano je 1964. godine, a domaćin završnice bila je Španija. Domaćin je i slavio te bilježimo prvu evropsku titulu ove velesile...
Nakon što su u premijernom izdanju UEFA Kupa nacija, danas poznatijeg pod imenom EURO Sovjeti uzeli prvi naslov evropskog prvaka, četiri godine kasnije opet je organizirano takmičenje. Kao i u prvom izdanju, takmičenje je održano u obliku kvalifikacija na ispadanje na dvije utakmice, a nakon što su ostale četiri ekipe, odabran je domaćin.
Ovaj put to je bila Španija koja je 1960. lišena prilike da ode do kraja i napraviti istorijski uspjeh zbog političkih razloga. Tadašnja politička klima u Evropi bila je vrlo napeta i rane Drugog svjetskog rata bile su svježe, a čak ni fudbal nije uspio do kraja zacijeliti i povezati Evropu.
Španijom je tih godina drmala diktatura Franciska Franka, koji je te 1960. zabranio reprezentaciji da putuje na gostovanje u Sovjetski Savez, pa je Španija diskvalifikovana, a sudbina je htjela da se baš ova dva ljuta ideološka suparnika sa dvije strane Evrope opet sretnu četiri godine kasnije.
U preliminarni žrijeb ušlo je 29 reprezentacija. Prvo ih je trebalo biti 30, ali je Grčka odustala nakon što je žrijebana protiv Albanije zbog napetih odnosa dvije zemalja, koje dijele granicu i koje svoje probleme vuku više stotina godina.
Sovjetski Savez kao branilac naslova, Austrija i Luksemburg su dobili direktan prolaz do osmine finala, a ostali su igrali kvalifikacije u preliminarnoj rundi. Jugoslavija je u prvoj rundi u dvomeču savladala Belgiju sa 4:2 ukupnim rezultatom, a posebno je zanimljiv bio prvi susret.
Tada jedan od najboljih napadača Evrope, zadarski as Josip Skoblar vodio je sa dva pogotka Jugoslaviju do 3:2 pobjede u Beogradu, dok je Milan Galić u revanšu donio minimalnu pobjedu gostima. U osmini finala, ipak, Jugoslavija nije bila takvog uspjeha.
Nakon 0:0 u Beogradu protiv Švedske, revanš u Malmeu je krenuo sjajno te je legendarni Dinamovac Slaven Zambata doveo Jugoslaviju u vođstvo u 21. minutu. No, preokrenuo je Person sa dva pogotka, a Galić je u 64. postavio 2:2. Išlo bi se u repasaž, ali je Bild pogotkom za 3:2 izbacio Jugoslaviju iz takmičenja. Skoblar i Galić su sa dva pogotka bili najbolji strijelci te reprezentacije, koja je samo dvije godine ranije bila četvrta na svijetu u Čileu.
Kao "ubica favorita" pokazao se Luksemburg, koji je u osmini finala savladao Holanđane, a onda je u četvrtfinalu izborio treći susret protiv Danaca. No, Danska je imala sjajnog Olea Madsena koji je u kvalifikacionim rundama postigao čak 11 pogodaka, od čega šest u ta tri susreta četvrtfinala. Rekordni 11. je postigao u 1:0 pobjedi u repasažu, koji je poslao Dance na završni turnir.
Madsena je te godine tražila Barselona, ali je Danac ostao u svom trećeligaškom Helerupu. Naime, pravila su nalagala da za dansku reprezentaciju smiju igrati samo amateri, pa je Madsen zbog reprezentacije odbio priliku života, a tek će sezonu kasnije otići u Spartu Roterdam. Madsen je postigao 11 golova, ali nijedan na završnici, a njegov će rekord ostati sve do ukupnih 12 golova Davora Šukera u kvalifikacijama i na Euru 1996.
Danska je na njegovim krilima postala najveće iznenađenje prvenstva, a ostala tri učesnika završnog turnira bile su mahom velesile: branilac naslova SSSR, Španija s ekipomi punom zvijezda i Mađarska, ostaci legendarne "Lake konjice" i ekipa koja će tog ljeta u Tokiju osvojiti olimpijsko zlato.
Kao domaćin turnira odabrana je Španija, a polufinala su ugostili Barselona i Madrid. U Madridu je pred 34.000 ljudi na Santiago Bernabeu Španija svladala Mađarsku tek nakon produžetka. Nakon 1:1 u regularnom dijelu, pobjedu domaćinu donio je legendarni krilni igrač Real Madrida Amansio Amaro.
Sovjeti su imali mnogo lakši posao, golovima Voronina, Ponedelnika i Ivanova su deklasirali Dance i istorija se ponovila. No, za razliku od četiri godine ranije, Franko je svojim pulenima dopustio odigravanje utakmice protiv mrskog neprijatelja i Špancima više ništa neće stati na put.
Mađari su 20. juna u Barseloni savladali Dance sa 3:1 u produžetku te su uzeli bronzu, a dan kasnije igrano je veliko finale. Na Santiago Bernabeu naguralo se preko 79.000 ljudi, među njima i sam Francisko Franko, koji je očekivao trijumf i dokaz nadmoći njegove nacije.
Počelo je vatreno, već u 6. minutu domaćin je poveo preko Kusa Perede, tada igrača Barselone. No, samo dva minuta kasnije je izjednačio Galimzjan Husainov, igrač Spartaka iz Moskve. Dugo je stajalo 1:1 i činilo se da se ide u produžetke, ali se u 83. minutu ukazao Marselino, čovjek koji je postigao 70 golova za Saragosu, a samo četiri za reprezentaciju. I od ta četiri, jedan slavlja vrijedan.
Marselino će samo četiri dana kasnije još jednom ući u istoriju. U finalu Kupa velesajamskih gradova je njegova Saragosa igrala protiv Valensije, a napadač je takođe postigao pobjednički gol, takođe u 83. minutu i takođe za 2:1 i drugi veliki trofej u samo nekoliko dana.
No, glavna zvijezda te španske reprezentacije bio je Luis Suarez. Legendarni veznjak i organizator igre bio je srce i duša te ekipe, a te će godine postati i prvi igrač koji je objedinio nacionalnu i klupsku evropsku titulu. Naime, te 1964. je njegov Inter u finalu Evropskog kupa savladao Real Madrid u Beču.
Ovako je Pereda opisao tadašnju ekipu Španaca: "Bili smo jako dobra ekipa. Imali smo Luisa Suareza, koji je upravljao orkestrom. Imali smo sjajne igrače poput Amansia i Marselina koji je bio prirodno talentovan strijelac. Zapravo, bili smo fantastična ekipa", kazao je strijelac prvog pogotka u finalu o ekipi koja je osvojila prvi od tri evropska naslova.
Do 1980. i uvođenja grupnog sustava se Španci neće plasirati na završnicu, a medalju su čekali do 1984. i srebra u Francuskoj. Nakon toga još suše do fantastične, legendarne generacije koja je spojila evropske naslove 2008. i 2012. sa svjetskim 2010.
Tim turnira
Lev Jašin (Sovjetski Savez)
Dezső Novák (Mađarska)
Feran Olivela (Španija)
Felisiano Rivilja (Španija)
Ignacio Zoco (Španija)
Valentin Ivanov (Sovjetski Savez)
Amansio Amaro (Španija)
Luis Suarez (Španija)
Florian Albert (Mađarska)
Ferenc Bene (Mađarska)
Hesus Maria Pereda (Španija)
Finale
Španija - Sovjetski Savez 2:1
Madrid, Santiago Bernabeu 79.115
Sudija: Arthur Holland (Engleska)
Strijelci: 1:0 Pereda (6.), 1:1 Khusainov (8.), 2:1 Marcelino (84.)
Španija: José Ángel Iribar, Feliciano Rivilla, Isacio Calleja, Ignacio Zoco, Ferran Olivella (c), Josep Maria Fusté, Carlos Lapetra, Luis Suárez, Marcelino Martínez, Jesús María Pereda, Amancio Amaro
Sovjetski Savez: Lev Jašin, Viktor Aničkin, Viktor Šustikov, Albert Šesternjov, Eduard Mudrik, Valerij Voronin, Aleksej Kornejev, Igor Čislenko, Galimzyan Khusainov, Valentin Ivanov (c), Viktor Ponedelnik
SportNet.hr; Sportski Forum
Drugo po redu Europsko prvenstvo, tada još poznato pod nazivom Kup Nacija, odigrano je 1964. godine, a domaćin završnice bila je Španija. Domaćin je i slavio te bilježimo prvu evropsku titulu ove velesile...
Nakon što su u premijernom izdanju UEFA Kupa nacija, danas poznatijeg pod imenom EURO Sovjeti uzeli prvi naslov evropskog prvaka, četiri godine kasnije opet je organizirano takmičenje. Kao i u prvom izdanju, takmičenje je održano u obliku kvalifikacija na ispadanje na dvije utakmice, a nakon što su ostale četiri ekipe, odabran je domaćin.
Ovaj put to je bila Španija koja je 1960. lišena prilike da ode do kraja i napraviti istorijski uspjeh zbog političkih razloga. Tadašnja politička klima u Evropi bila je vrlo napeta i rane Drugog svjetskog rata bile su svježe, a čak ni fudbal nije uspio do kraja zacijeliti i povezati Evropu.
Španijom je tih godina drmala diktatura Franciska Franka, koji je te 1960. zabranio reprezentaciji da putuje na gostovanje u Sovjetski Savez, pa je Španija diskvalifikovana, a sudbina je htjela da se baš ova dva ljuta ideološka suparnika sa dvije strane Evrope opet sretnu četiri godine kasnije.
U preliminarni žrijeb ušlo je 29 reprezentacija. Prvo ih je trebalo biti 30, ali je Grčka odustala nakon što je žrijebana protiv Albanije zbog napetih odnosa dvije zemalja, koje dijele granicu i koje svoje probleme vuku više stotina godina.
Sovjetski Savez kao branilac naslova, Austrija i Luksemburg su dobili direktan prolaz do osmine finala, a ostali su igrali kvalifikacije u preliminarnoj rundi. Jugoslavija je u prvoj rundi u dvomeču savladala Belgiju sa 4:2 ukupnim rezultatom, a posebno je zanimljiv bio prvi susret.
Tada jedan od najboljih napadača Evrope, zadarski as Josip Skoblar vodio je sa dva pogotka Jugoslaviju do 3:2 pobjede u Beogradu, dok je Milan Galić u revanšu donio minimalnu pobjedu gostima. U osmini finala, ipak, Jugoslavija nije bila takvog uspjeha.
Nakon 0:0 u Beogradu protiv Švedske, revanš u Malmeu je krenuo sjajno te je legendarni Dinamovac Slaven Zambata doveo Jugoslaviju u vođstvo u 21. minutu. No, preokrenuo je Person sa dva pogotka, a Galić je u 64. postavio 2:2. Išlo bi se u repasaž, ali je Bild pogotkom za 3:2 izbacio Jugoslaviju iz takmičenja. Skoblar i Galić su sa dva pogotka bili najbolji strijelci te reprezentacije, koja je samo dvije godine ranije bila četvrta na svijetu u Čileu.
Kao "ubica favorita" pokazao se Luksemburg, koji je u osmini finala savladao Holanđane, a onda je u četvrtfinalu izborio treći susret protiv Danaca. No, Danska je imala sjajnog Olea Madsena koji je u kvalifikacionim rundama postigao čak 11 pogodaka, od čega šest u ta tri susreta četvrtfinala. Rekordni 11. je postigao u 1:0 pobjedi u repasažu, koji je poslao Dance na završni turnir.
Madsena je te godine tražila Barselona, ali je Danac ostao u svom trećeligaškom Helerupu. Naime, pravila su nalagala da za dansku reprezentaciju smiju igrati samo amateri, pa je Madsen zbog reprezentacije odbio priliku života, a tek će sezonu kasnije otići u Spartu Roterdam. Madsen je postigao 11 golova, ali nijedan na završnici, a njegov će rekord ostati sve do ukupnih 12 golova Davora Šukera u kvalifikacijama i na Euru 1996.
Danska je na njegovim krilima postala najveće iznenađenje prvenstva, a ostala tri učesnika završnog turnira bile su mahom velesile: branilac naslova SSSR, Španija s ekipomi punom zvijezda i Mađarska, ostaci legendarne "Lake konjice" i ekipa koja će tog ljeta u Tokiju osvojiti olimpijsko zlato.
Kao domaćin turnira odabrana je Španija, a polufinala su ugostili Barselona i Madrid. U Madridu je pred 34.000 ljudi na Santiago Bernabeu Španija svladala Mađarsku tek nakon produžetka. Nakon 1:1 u regularnom dijelu, pobjedu domaćinu donio je legendarni krilni igrač Real Madrida Amansio Amaro.
Sovjeti su imali mnogo lakši posao, golovima Voronina, Ponedelnika i Ivanova su deklasirali Dance i istorija se ponovila. No, za razliku od četiri godine ranije, Franko je svojim pulenima dopustio odigravanje utakmice protiv mrskog neprijatelja i Špancima više ništa neće stati na put.
Mađari su 20. juna u Barseloni savladali Dance sa 3:1 u produžetku te su uzeli bronzu, a dan kasnije igrano je veliko finale. Na Santiago Bernabeu naguralo se preko 79.000 ljudi, među njima i sam Francisko Franko, koji je očekivao trijumf i dokaz nadmoći njegove nacije.
Počelo je vatreno, već u 6. minutu domaćin je poveo preko Kusa Perede, tada igrača Barselone. No, samo dva minuta kasnije je izjednačio Galimzjan Husainov, igrač Spartaka iz Moskve. Dugo je stajalo 1:1 i činilo se da se ide u produžetke, ali se u 83. minutu ukazao Marselino, čovjek koji je postigao 70 golova za Saragosu, a samo četiri za reprezentaciju. I od ta četiri, jedan slavlja vrijedan.
Marselino će samo četiri dana kasnije još jednom ući u istoriju. U finalu Kupa velesajamskih gradova je njegova Saragosa igrala protiv Valensije, a napadač je takođe postigao pobjednički gol, takođe u 83. minutu i takođe za 2:1 i drugi veliki trofej u samo nekoliko dana.
No, glavna zvijezda te španske reprezentacije bio je Luis Suarez. Legendarni veznjak i organizator igre bio je srce i duša te ekipe, a te će godine postati i prvi igrač koji je objedinio nacionalnu i klupsku evropsku titulu. Naime, te 1964. je njegov Inter u finalu Evropskog kupa savladao Real Madrid u Beču.
Ovako je Pereda opisao tadašnju ekipu Španaca: "Bili smo jako dobra ekipa. Imali smo Luisa Suareza, koji je upravljao orkestrom. Imali smo sjajne igrače poput Amansia i Marselina koji je bio prirodno talentovan strijelac. Zapravo, bili smo fantastična ekipa", kazao je strijelac prvog pogotka u finalu o ekipi koja je osvojila prvi od tri evropska naslova.
Do 1980. i uvođenja grupnog sustava se Španci neće plasirati na završnicu, a medalju su čekali do 1984. i srebra u Francuskoj. Nakon toga još suše do fantastične, legendarne generacije koja je spojila evropske naslove 2008. i 2012. sa svjetskim 2010.
Tim turnira
Lev Jašin (Sovjetski Savez)
Dezső Novák (Mađarska)
Feran Olivela (Španija)
Felisiano Rivilja (Španija)
Ignacio Zoco (Španija)
Valentin Ivanov (Sovjetski Savez)
Amansio Amaro (Španija)
Luis Suarez (Španija)
Florian Albert (Mađarska)
Ferenc Bene (Mađarska)
Hesus Maria Pereda (Španija)
Finale
Španija - Sovjetski Savez 2:1
Madrid, Santiago Bernabeu 79.115
Sudija: Arthur Holland (Engleska)
Strijelci: 1:0 Pereda (6.), 1:1 Khusainov (8.), 2:1 Marcelino (84.)
Španija: José Ángel Iribar, Feliciano Rivilla, Isacio Calleja, Ignacio Zoco, Ferran Olivella (c), Josep Maria Fusté, Carlos Lapetra, Luis Suárez, Marcelino Martínez, Jesús María Pereda, Amancio Amaro
Sovjetski Savez: Lev Jašin, Viktor Aničkin, Viktor Šustikov, Albert Šesternjov, Eduard Mudrik, Valerij Voronin, Aleksej Kornejev, Igor Čislenko, Galimzyan Khusainov, Valentin Ivanov (c), Viktor Ponedelnik
SportNet.hr; Sportski Forum
